Gündəlik rifah: təbii və sakit axın

RIFAH AXINI — GÜNDƏLİK RAHATLIQ VƏ BALANS İnsanın öz ritmini tapması bəzən böyük qərarlarla deyil, sadəcə gündəlik xırdalıqlarla başlayır. “Rifah axını” dedikdə biz nəyisə dəyişməkdən çox, mövcud olanı aydınlaşdırmaqdan danışırıq. Gündəlik həyatın tələsikliyi içində sadəlik, yavaşlıq və diqqət bəzən itir. Amma kiçik addımlarla yenidən öz tarazlığını yaratmaq mümkündür. Bu, nə mistika, nə də xüsusi üsuldur. Sadəcə hər kəsin həyatına uyğun bir sistem tapmaq deməkdir. Azərbaycan mədəniyyətində “rahatlıq” anlayışı həm fiziki, həm də mənəvi səviyyədə dəyər sayılır. İnsan rahat olanda fikri də, davranışı da sabit olur. Amma bəzən bu rahatlıq nədənsə qaçır: sosial təzyiqlər, iş yükü, daimi bildirişlər və ya sadəcə dincəlməyə vaxt ayırmamaq. “Rifah Axını” yanaşması məhz buna görə yaradılıb — gündəlik sadə vərdişlər vasitəsilə iç tarazlığını qorumaq və yüngüllük hissini bərpa etmək üçün. BALANS NƏDİR VƏ NİYƏ VACİBDİR Balans dedikdə bəzən insanlar mükəmməlliyi təsəvvür edir. Amma əslində balans – hər şeyin “doğru miqdarda” olmasıdır. Hər gün azacıq səliqə, bir az hava dəyişikliyi, bir az sakitlik və bir az su. Kiçik səslər, sadə toxunuşlar, təmiz nəfəs. Bu hisslərin cəmi rifah yaradır. Əgər gün ərzində bir neçə anlıq “pauza” saxlaya bilsəniz, zehin və bədən öz-özünə uyğunlaşır. Bu anlar çox vaxt diqqətdən qaçır, amma uzunmüddətli rahatlıq məhz bu xırdalıqlardan yaranır. Yəni rifah – nəsə əldə etmək deyil, nəyisə artıq etməməkdir. Rifahlı insan olmaq üçün təkcə səhərlər və axşamlar deyil, günün ortasında da “özünə qayıtmaq” vərdişi formalaşmalıdır. 3 dəqiqəlik dinc an, 2 dərin nəfəs, bir baxış uzağa. Bəzən bu qədər sadə şey kifayətdir ki, günün axını dəyişsin. GÜNDƏLİK SADƏ ADDIMLAR Rifah Axını prinsipləri çox sadədir: 1) Aydın başlanğıc — günü su, təmizlik və qısa planla aç. 2) Açıq fasilə — hər 2–3 saatda 5 dəqiqəlik hava dəyişikliyi et. 3) Sakit sonluq — axşam ekranları erkən söndür, fikrini yığ. 4) Yazılı iz — həftəlik qeydlərlə ardıcıllığı gör. Bu dörd bənd nə inzibati qayda, nə də “özünüinkişaf” parolu deyil. Sadəcə bədəni və zehni balansda saxlayan mexanizmdir. Ən vacibi – davamlılıqdır. Məsələn, səhərlər su içmək xırda şey kimi görünür, amma bir həftə sonra bu addım artıq avtomatik olur. O an bədən sanki xatırlayır: “məni dinlə”. Bu xatırlama hissi insanın iç sükunətinə aparır. RAHAT GÜNÜN FORMULU Rahat günün əsası – səliqə, hava və su. Bu üç sadə element insanın həm fiziki, həm də psixoloji vəziyyətini yüngülləşdirir. Səliqə – görmək istədiyin şeyi önündə saxlamaq, görmək istəmədiyini yığışdırmaqdır. Hava – nəfəsin və hərəkətin birləşdiyi andır. Su – həm təmizlənmə, həm yenilənmə rəmzidir. Bəzən insanlar “rahat olmaq üçün çox şey lazımdır” deyirlər. Amma bu səhifə bunun əksini göstərir: nə qədər az şey olsa, bir o qədər rahatlıq yaranır. Məsələn, 10 dəqiqəlik səssizlik bəzən bir saatlıq meditasiya qədər dəyərlidir. Ya da iş yerində pəncərəni açmaq, qısa hərəkət etmək — düşüncəni sıfırlayır. TƏCRÜBƏLƏRDƏN NÜMUNƏLƏR Nigar, 34 yaş: “Mən səhərlər çox tələsirdim. İş, uşaqlar, ev... bir də baxırdım ki, gün bitib, amma heç nə yadda qalmayıb. Sonra qərara gəldim, hər səhər sadəcə 3 dəqiqə özümə ayırım: pəncərəni açmaq, su içmək, masanı düzəltmək. Elə bil nəfəs aldım. İndi hər günümü bu cür başlayıram.” Elvin, 42 yaş: “Əvvəllər fasilə etmirdim, fikirləşirdim ki, iş dayansa, vaxt itir. Amma əksinə oldu. Hər 2–3 saatda qısa fasilə verəndə işim daha səmərəli gedir. Çünki diqqət tərtib olunur, düşüncə təmiz qalır. Gündəlik rifah bəzən sadəcə 5 dəqiqəlik ‘dayanmaq’dır.” Günel, 28 yaş: “Axşamlar sosial şəbəkədə çox qalırdım, yatmaq çətin idi. İndi ekranı 40 dəqiqə əvvəl bağlayıram, sakit musiqi qoyuram, sabah üçün 2 cümləlik plan yazıram. Hər şey dəyişdi. İndi səhər oyandıqda beynim dolu deyil.” DAXİLİ SÜKUNƏTİN ƏLAMƏTLƏRİ Rifah Axını yalnız “rahatlıq” deyil, həm də zehni təmizlik deməkdir. Əgər beynin içində çox səs-küy varsa, bəzən səssizliklə dostlaşmaq lazımdır. Hər gün 5 dəqiqəlik sakitlik təcrübəsi – musiqisiz, bildirişsiz, ekransız – zehni tənzimləyir. Bu, meditasiya deyil, sadəcə dayanmaqdır. Daxili sükunət insanı daha diqqətli edir: reaksiyadan əvvəl düşünür, cavab verməzdən əvvəl nəfəs alır. Bu vərdiş həm işdə, həm ailədə, həm də dost münasibətlərində balans yaradır. Bu, bir nəticə deyil, prosesdir. SADƏLİK VƏ DAVAMLILIQ Sadəlik o demək deyil ki, hər şey asandır. Sadəlik – artıq hərəkətləri azaltmaqdır. Hər gün bir addım az, amma məqsədyönlü. Davamlılıq isə gündəlik səviyyədə çalışmaq deməkdir: bu gün 3 dəqiqə, sabah 5. Bir gün alınmasa, növbəti gün yenidən başlamaq. Rifah Axını hər kəsin öz tempində yaşamasına şərait yaradır. Burada rəqabət, müqayisə və “lazım” sözü yoxdur. Hər kəsin ritmi fərqlidir və bu fərqlilik rifahın təbii hissəsidir. NƏTİCƏ Rifah Axını bir “layihə” və ya “kurs” deyil. Bu, sadəcə bir baxış bucağıdır. Məqsəd — hər kəsin öz həyat ritmini tapması, kiçik, amma real dəyişikliklər etməsidir. Əgər günün sonunda azacıq sakitlik, bir az təmizlik, bir az düşüncə qalıbsa — bu, artıq rifahdır. Unutma: rifah səssiz gəlir. O, reklam kimi bağırmır. Sadəcə bir gün görürsən ki, hər şey bir az yüngülləşib. Və bu, kifayətdir.